Yêu thích phát triển web, phát triển ứng dụng, xây dựng phần mềm, thiết kế game,… tin chắc rằng nghề lập trình sẽ mang lại thu nhập và phúc lợi tốt. Tuy nhiên, con đường học lập trình không dành cho những ai không có hoạch định cụ thể cũng như dễ nản chí. Để bắt đầu học lập trình, bạn cần phải xác định mục đích học lập trình của mình là để làm gì, từ đó mới bắt đầu chọn ngôn ngữ lập trình phần mềm phù hợp, tìm kiếm các “tutorial video” để thực hành theo. Dưới đây là một số gợi ý những ngôn ngữ lập trình phần mềm cho người mới bắt đầu học.
Những ngôn ngữ lập trình phần mềm cho người mới bắt đầu học
Theo Wikipedia thống kê, hiện nay trên thế giới có đến hơn 200 ngôn ngữ lập trình, mỗi ngôn ngữ sẽ có một đặc điểm khác nhau và phạm vi ứng dụng riêng, tùy thuộc mục tiêu của người học lập trình. Dưới đây là một số ngôn ngữ lập trình đang được nhiều lập trình viên lựa chọn nhất:
Python
Python là ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng (nghĩa là ngôn ngữ được xây dựng từ các khái niệm của “đối tượng” đó, hoặc từ dữ liệu thu thập và thao tác của đối tượng), bậc cao, dành cho lập trình đa năng, được tạo ra lần đầu vào năm 1991 bởi Guido van Rossum. Python hoàn toàn tạo kiểu động và dùng cơ chế cấp phát bộ nhớ tự động tương tự như Ruby, Pearl, TCL, Smalltalk…
Đặt biệt, Matt Long – CEO tại Groove Technology cho biết ưu điểm của ngôn ngữ lập trình này nằm ở cú pháp rõ ràng, dễ hiểu và cách gõ linh động, phù hợp để viết script và phát triển nhiều mảng ứng dụng khác nhau. Theo các chuyên gia, Python là ngôn ngữ được ưa chuộng dùng trong các lĩnh vực khoa học máy móc, trí tuệ nhân tạo… và là ngôn ngữ ưu việt cho cuộc cách mạng công nghệ 4.0.
Java
Java hiện nay có mặt ở khắp mọi lĩnh vực, từ các ứng dụng web, trò chơi, các tổ chức và ứng dụng Android, cho đến hệ thống máy ATM đều sử dụng ngôn ngữ lập trình Java. Đây là ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng (OOP) và dựa trên các lớp, mục đích biên dịch mã nguồn thành bytecode để chạy trong môi trường thực thi. Nguyên nhân để Java trở thành ngôn ngữ lý tưởng cho những lập trình viên mới nhập môn chính là cú pháp của Java rất rõ ràng, đi kèm chú thích nhỏ để loại bỏ chướng ngại khi mới tiếp cận ngôn ngữ. Bên cạnh đó, ngôn ngữ này cũng sở hữu số lượng hàm dùng sẵn (API function) cùng bộ sưu tập thư viện mã nguồn mở vô cùng phong phú đa dạng, tạo điều kiện cho bạn tham khảo và sử dụng một cách dễ dàng.
PHP
PHP là viết tắt của từ Personal Home Page, là một ngôn ngữ lập trình kịch bản sở hữu mã nguồn mở, ngược lại với hai ngôn ngữ lập trình phần mềm trên là thuộc loại lập trình hướng đối tượng. Ưu điểm của kiểu ngôn ngữ lập trình kịch bản chính là thể được thực thi tập tin chứa mã lệnh trực tiếp trên máy mà không cần phải chuyển sang một định dạng khác. Ngoài ra, do là thuộc mã nguồn mở nên nó cho phép lập trình viên dễ dàng nghiên cứu, thay đổi và cải tiến phần mềm. 80% trong số 10 triệu trang web hàng đầu hiện nay đều sử dụng ngôn ngữ lập trình PHP, ngoài ra cú pháp của PHP cũng khá đơn giản, dễ hiểu cho những ai mới bắt đầu. PHP được cộng đồng ủng hộ và hỗ trợ rất nhiều nên không khó để tìm được những trang hướng dẫn, cung cấp và chia sẻ kiến thức như training.onsoft.vn.
C
Ngôn ngữ lập trình C đã xuất hiện từ đầu thập niên 1970 bởi Dennis Ritchie và nó là nền tảng của các ngôn ngữ hiện đại như C++, C#, và Objective-C. Đây là ngôn ngữ lập trình hệ thống bậc trung (hỗ trợ tính năng của cả ngôn ngữ bậc thấp và cấp cao), chủ yếu dùng để tạo ra các thiết bị phần cứng, hệ điều hành, trình điều khiển, hạt nhân… Cấu trúc của ngôn ngữ C được chia nhỏ thành các phần bằng cách sử dụng các hàm. Điều đó khiến ngôn ngữ này dễ hiểu và dễ sửa đổi hơn cho những người mới tìm hiểu lập trình. Và đặc biệt, vì nó là gốc rễ của nhiều ngôn ngữ lập trình phổ biến hiện nay, nên lựa chọn ngôn ngữ C cũng là điều hợp lý. Hiện nay nhiều trung tâm đào tạo về khoa học máy tính thường ưa chuộng ngôn ngữ lập trình C. Với tính bảo mật cao và nền tảng hệ thống tốt, C# dễ dàng để phát triển, làm phần mềm đặt hàng trung quốc, các phần mềm hệ thống lớn về giáo dục, quản lý doanh nghiệp với ERP,…
C++
C++ là đứa con tinh thần của ông Bjarne Stroutstrup, ra đời vào những năm 1979, và được xem như phiên bản nâng cấp của ngôn ngữ lập trình C. Điểm ưu việt của C++ nằm ở chỗ nó cho phép nhiều đối tượng được tạo trong mã. Hiện tại ngôn ngữ này đã có đa tính năng như lập trình tổng quát, lập trình hướng đối tượng, lập trình đa hình , lập trình thủ tục, ngôn ngữ đa mẫu hình tự do có kiểu tĩnh, dữ liệu trừu tượng… Ưu điểm lớn nhất của C++ chính là hiệu suất và tính linh hoạt cao, đặc biệt dùng trong các hệ thống máy bị hạn chế về tài nguyên khiến chúng bị giảm năng suất. So với C, rõ ràng là C++ có nhiều thử thách hơn khi bắt đầu nhưng nó lại được các chuyên gia đánh giá cao và khuyến khích.
Ngoài những ngôn ngữ lập trình trên, hiện nay vẫn còn rất nhiều ngôn ngữ lập trình được yêu thích không kém như JavaScript, Ruby, HTML, C#, SWIFT, .Net Development, …
Vậy học lập trình để làm gì?
Lĩnh vực lập trình rất rộng lớn, và mỗi mảng sẽ tương ứng với những ngôn ngữ lập trình khác nhau. Cụ thể:
Software Engineer: là những người ứng dụng khoa học máy tính hay kĩ thuật phần mềm để phát triển một phần mềm độc lập mới. Họ thường áp dụng các ngôn ngữ như JavaScript, Ruby, Java, .NET (tìm hiểu thêm tại website Bugnetproject.com),… Đây đều là những ngôn ngữ lập trình đa năng và có tính ổn định.
Data Scientist: Khoa học dữ liệu là sự kết hợp phức tạp của các kỹ năng như lập trình, trực quan hóa dữ liệu, thống kê, cơ sở dữ liệu… nhằm thu thập, phân tích dữ liệu và thông tin từ Big Data. Những ngôn ngữ lập trình thích hợp để xây dựng thuật toán trong lập trình, dự đoán xu hướng thông qua phân tích số liệu chính là Python, SQL, R và Java, những ngôn ngữ chuyên về thông số.
Front-End Developer: chịu trách nhiệm về mặt giao diện, tương tác với người dùng, nên những ngôn ngữ JavaScript, HTML và CSS sẽ giúp bạn hoàn thiện vẻ ngoài của website.
Back-End Developer: là người xây dựng các nền tảng đặt nền móng cho các Front-End Developer bằng cách giải thuật tính toán, xử lý dữ liệu để cung cấp cho Front-end, thông qua các ngôn ngữ PHP, Java, Ruby, Python hay SQL. Với những công cụ và kĩ năng của một Back-end Developer họ có thể tạo ra các ứng dụng web mạnh mẽ kết hợp các tính năng chuyên dụng như hệ thống booking cho website du lịch, chức năng giao dịch cho nền tảng thương mại điện tử hoặc game, phần mềm hoạt động trên website
Mobile Developer: Mỗi ứng dụng di động sẽ cần những ngôn ngữ lập trình khác nhau, tùy thuộc vào tính chất hay hệ điều hành của nó. Chẳng hạn nếu ứng dụng chạy trên hệ điều hành iOS chỉ có thể dùng SWIFT, còn với Android, họ cần ngôn ngữ Java, C# hoặc C/C++…
UI/UX Designer: là những lập trình viên tập trung vào trải nghiệm người dùng, bằng cách thử nghiệm chúng trước khi thực thi chính thức Front-End Developer. HTML và SWIFT là lựa chọn phù hợp cho mảng này.
Nếu bạn muốn tìm hiểu chi tiết hơn về những lập trình cũng như phần mềm thì ghé qua website: mona.solutions để cập nhật thêm kiến thức cho mình, mona solutions là một trang web chuyên về lập trình phần mềm theo yêu, thiết kế website được những anh em tạo ra để chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức của mình.
Lĩnh vực lập trình vô cùng đa dạng và phong phú, và hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn có thêm cơ sở để chọn cho mình ngôn ngữ lập trình phần mềm phù hợp cho bản thân nhé!
